(roll down για να διαβάσετε το άρθρο στα ελληνικά!)
Psychologist Carl Jung believed the traditional
notions of causality were incapable of explaining some of
the more improbable forms of coincidence. Where it is
plain, felt Jung, that no causal connection can be
demonstrated between two events, but where a meaningful
relationship nevertheless exists between them, a wholly
different type of principle is likely to be operating.
Jung called this principle "synchronicity."
In The Structure and Dynamics of the
Psyche, Jung describes how, during his
research into the phenomenon of the collective
unconscious, he began to observe coincidences that were
connected in such a meaningful way that their occurrence
seemed to defy the calculations of probability. He
provided numerous examples culled from his own
psychiatric case-studies, many now legendary.
A young woman I was treating had, at a
critical moment, a dream in which she was given a
golden scarab. While she was telling me his dream I
sat with my back to the closed window. Suddenly I
heard a noise behind me, like a gentle tapping. I
turned round and saw a flying insect knocking against
the window-pane from outside. I opened the window and
caught the creature in the air as it flew in. It was
the nearest analogy to the golden scarab that one
finds in our latitudes, a scarabaeid beetle, the
common rose-chafer (Cetoaia urata)
which contrary to its usual habits had evidently felt
an urge to get into a dark room at this particular
moment. I must admit that nothing like it ever
happened to me before or since, and that the dream of
the patient has remained unique in my experience.
Who then, might we say, was responsible for the
synchronous arrival of the beetle -- Jung or the patient?
While on the surface reasonable, such a question
presupposes a chain of causality Jung claimed was absent
from such experience. As psychoanalyst Nandor Fodor has
observed, the scarab, by Jung's view, had no determinable
cause, but instead complemented the
"impossibility" of the analysis. The
disturbance also (as synchronicities often do) prefigured
a profound transformation. For, as Fodor observes, Jung's
patient had -- until the appearance of the beetle -- shown
excessive rationality, remaining psychologically
inaccessible. Once presented with the scarab, however,
her demeanor improved and their sessions together grew
more profitable.
Because Jung believed the phenomenon of
synchronicity was primarily connected with psychic
conditions, he felt that such couplings of inner
(subjective) and outer (objective) reality evolved
through the influence of the archetypes, patterns
inherent in the human psyche and shared by all of
mankind. These patterns, or "primordial
images," as Jung sometimes refers to them, comprise
man's collective unconscious, representing the dynamic
source of all human confrontation with death, conflict,
love, sex, rebirth and mystical experience. When an
archetype is activated by an emotionally charged event
(such as a tragedy), says Jung, other related events tend
to draw near. In this way the archetypes become a doorway
that provide us access to the experience of meaningful
(and often insightful) coincidence.
Implicit in Jung's concept of synchronicity is the
belief in the ultimate "oneness" of the
universe. As Jung expressed it, such phenomenon betrays a
"peculiar interdependence
of objective elements among themselves as well as with
the subjective (psychic) states of the observer or
observers." Jung claimed to have found evidence of
this interdependence, not only in his psychiatric
studies, but in his research of esoteric practices as
well. Of the I Ching, a Chinese method of divination
which Jung regarded as the clearest expression of the
synchronicity principle, he wrote: "The Chinese
mind, as I see it at work in the I Ching, seems to be
exclusively preoccupied with the chance aspect of events.
What we call coincidence seems to be the chief concern of
this peculiar mind, and what we worship as causality
passes almost unnoticed...While the Western mind
carefully sifts, weighs, selects, classifies, isolates,
the Chinese picture of the moment encompasses everything
down to the minutest nonsensical detail, because all of
the ingredients make up the observed moment."
Similarly, Jung discovered the synchronicity
within the I Ching also extended to astrology. In a
letter to Freud dated June 12, 1911, he wrote: "My
evenings are taken up largely with astrology. I make
horoscopic calculations in order to find a clue to the
core of psychological truth. Some remarkable things have
turned up which will certainly appear incredible to
you...I dare say that we shall one day discover in
astrology a good deal of knowledge that has been
intuitively projected into the heavens."
Freud was alarmed by Jung's letter. Jung's
interest in synchronicity and the paranormal rankled the
strict materialist; he condemned Jung for wallowing in
what he called the "black tide of the mud of
occultism." Just two years earlier, during a visit
to Freud in Vienna, Jung had attempted to defend his
beliefs and sparked a heated debate. Freud's skepticism
remained calcified as ever, causing him to dismiss Jung's
paranormal leanings, "in terms of so shallow a
positivism," recalls Jung, "that I had
difficulty in checking the sharp retort on the tip of my
tongue." A shocking synchronistic event followed.
Jung writes in his memoirs:
While Freud was going on this way, I had a curious sensation. It was as if my diaphragm were made of iron and were becoming red-hot -- a glowing vault. And at that moment there was such a loud report in the bookcase, which stood right next to us, that we both started up in alarm, fearing the thing was going to topple over on us. I said to Freud: 'There, that is an example of a so-called catalytic exteriorization phenomenon.' 'Oh come,' he exclaimed. 'That is sheer bosh.' 'It is not,' I replied. 'You are mistaken, Herr Professor. And to prove my point I now predict that in a moment there will be another such loud report! 'Sure enough, no sooner had I said the words that the same detonation went off in the bookcase. To this day I do not know what gave me this certainty. But I knew beyond all doubt that the report would come again. Freud only stared aghast at me. I do not know what was in his mind, or what his look meant. In any case, this incident aroused his distrust of me, and I had the feeling that I had done something against him. I never afterward discussed the incident with him.
In formulating his synchronicity principle, Jung
was influenced to a profound degree by the
"new" physics of the twentieth century, which
had begun to explore the possible role of consciousness
in the physical world. "Physics," wrote Jung in
1946, "has demonstrated...that in the realm of
atomic magnitudes objective reality presupposes an
observer, and that only on this condition is a
satisfactory scheme of explanation possible."
"This means," he added, "that a subjective
element attaches to the physicist's world picture, and
secondly that a connection necessarily exists between the
psyche to be explained and the objective space-time
continuum." These discoveries not only helped loosen
physics from the iron grip of its materialistic
world-view, but confirmed what Jung recognized
intuitively: that matter and consciousness -- far from
operating independently of each other -- are, in fact,
interconnected in an essential way, functioning as
complementary aspects of a unified reality.
The belief -- suggested by quantum theory and by
reports of synchronous events -- that matter and
consciousness interpenetrate is, of course, far from new.
What historian Arthur Koestler refers to as the capacity
of the human psyche to "act as a cosmic
resonator" faithfully echoes the thinking of Kepler
and Pico. Leibnitz's "monad," a spiritual
microcosm said to mirror the patterns of the universe,
was based on the premise that individual and universe
"imprint" each other, acting by virtue of a
"pre-established harmony." And for Schopenhauer
who, like Jung, questioned the exclusive status of
causality, everything was "interrelated and mutually
attuned."
Common among these various historical sources, as
Koestler observes in his book, The Roots of
Coincidence, is the presumption of a
"fundamental unity of all things," which
transcends mechanical causality, and which relates
coincidence to the "universal scheme of
things."
In exploring the parallels between modern science
and the mystical concept of a universal scheme or
oneness, Koestler compares the evolution of science
during the past one-hundred-and-fifty years to a vast
river system, in which each tributary is "swallowed
up" by the mainstream, until all unified in a single
river-delta. The science of electricity, he points out,
merged, during the nineteenth century, with the science
of magnetism. Electromagnetic waves were then discovered
to be responsible for light, color, radiant heat and
Hertzian waves, while chemistry was embraced by atomic
physics. The control of the body by nerves and glands was
linked to electrochemical processes, and atoms were
broken down into the "building blocks" of
protons, electrons and neutrons. Soon, however, even
these fundamental parts were reduced by scientists to
mere "parcels of compressed energy, packed and
patterned according to certain mathematical
formulae."
What all this reveals, then, is that there may be
what Koestler refers to as "the universal
hanging-together of things, their embeddedness in a
universal matrix." Many ecologists already subscribe
to this sense of interrelation in the world, what the
ancients called the "sympathy" of life, and the
numbers of scientists now converting to this world-view
are beginning to multiply. Nobel Prize winner Ilya
Prigione of the University of Texas at Austin is studying
the "spontaneous formation of coherent
structures," how chemical and other kinds of
structures evolve patterns out of chaos. Karl Pribram, a
neuroscientist at Stanford University, has proposed that
the brain may be a type of "hologram," a
pattern and frequency analyzer which creates
"hard" reality by interpreting frequencies from
a dimension beyond space and time. On the basis of such a
model, the physical world "out there," is, in
Pribram's words, "isomorphic with" -- that, the
same as, the processes of the brain.
So, if the modern alliance evolving
between quantum physicists, neuroscientists,
parapsychologists and mystics is not just a short-fused
phase in scientific understanding, a paradigm shift may
well be imminent. We may soon not only embrace a new
image of the universe as non-causal and
"sympathetic," but uncover conclusive evidence
that the universe functions not as some great machine,
but as a great thought -- unifying matter, energy, and
consciousness. Synchronous events, perhaps even the
broader spectrum of paranormal phenomena, will be then
liberated from the stigma of "occultism," and
no longer seen as disturbing. At that point, our
perceptions, and hence our world, will be changed
forever.
by Peter A. Jordan (excerpt)
read the entire article, here
Καρλ Γιουνγκ και συγχρονικότητα: το μυστήριο των συμπτώσεων
Ο Carl Yung, στο έργο του "Δομή και Δυναμική της Ψυχής", αναφέρει πώς άρχισε να παρατηρεί συμπτώσεις που προκαλούσαν ανοικτά τους υπολογισμούς των πιθανοτήτων, στη διάρκεια των ερευνών του για το Συλλογικό Ασυνείδητο.Για παράδειγμα, καθώς μια νεαρή ασθενής του περιέγραφε ένα όνειρό της, στο οποίο της δίνονταν ένας χρυσός σκαραβαίος, ένα έντομο μπήκε στο σκοτεινό δωμάτιο. Όταν το έπιασε ο Jung διαπίστωσε ότι ήταν ένα σκαραβοειδές σκαθάρι, ό,τι πιο κοντινό σε χρυσό σκαραβαίο, θα μπορούσε να υπάρξει στην περιοχή, το οποίο μάλιστα δεν συνηθίζει να μπαίνει σε σκοτεινούς χώρους. Αντίθετα κινείται στο φως της ημέρας... Και μπήκε την κατάλληλη στιγμή. Ποιος άραγε προκάλεσε τη σύμπτωση: ο Jung ή η ασθενής του; Ο ψυχαναλυτής Nandor Fodor παρατήρησε πάντως ότι, η ασθενής είχε μια ήταν υπερβολικά ορθολογική συμπεριφορά που την έκανε ψυχολογικά απρόσιτη. Μετά την εμφάνιση του σκαραβαίου η συμπεριφορά της βελτιώθηκε και οι συνεδρίες έγιναν πιο αποδοτικές.
Ο Jung πίστευε ότι, το φαινόμενο της Συγχρονικότητας συνδέονταν με ψυχικές καταστάσεις που αναπτύσσονται μέσω της επιρροής των Αρχετύπων, τα οποία όριζε σαν πρότυπα (μοντέλα) έμφυτα στην ανθρώπινη ψυχή και κοινά για όλη την ανθρωπότητα. Ο Jung αναφέρει συχνά τα Αρχέτυπα, σαν "αρχέγονες εικόνες", που παρέχουν την αναπαράσταση όλων των ανθρώπινων στάσεων απέναντι στον θάνατο, τη σύγκρουση, το σεξ, τη μετενσάρκωση και τη μυστικιστική εμπειρία. Κάποιες φορές ένα αρχέτυπο ενεργοποιείται από ένα συναισθηματικά φορτισμένο γεγονός και τότε τείνει να έλκει γεγονότα παρόμοιας φύσης, ανοίγοντας δρόμο στα γεγονότα που ονομάζουμε "συμπτώσεις".
Ο Jung δέχονταν επίσης την ύπαρξη μιας "περίεργης αλληλεξάρτησης των αντικειμενικών στοιχείων μεταξύ τους, καθώς και με τις υποκειμενικές (ψυχικές) καταστάσεις του παρατηρητή". Μάλιστα εντόπισε δείγματα αυτής της αλληλεξάρτησης - που θεωρούσε άρρηκτα δεμένη με την έννοια της Συγχρονικότητας - τόσο στις ψυχιατρικές του σπουδές, όσο και στην έρευνά του πάνω στις εσωτεριστικές πρακτικές. Έτσι, θεωρούσε την κινέζικη μαντική μέθοδο του Ι Τσινγκ σαν έκφραση της Αρχής της Συγχρονικότητας. Θεωρούσε ότι αυτό που θεωρούμε εμείς - στη Δύση - σαν είναι το κύριο ενδιαφέρον της κινέζικης σκέψης ενώ αυτό που εμείς λατρεύουμε σαν αιτιότητα περνάει σχεδόν απαρατήρητο. Ενώ η Δυτική σκέψη προσεκτικά ζυγιάζει, επιλέγει, ταξινομεί και απομονώνει, η Κινέζικη μια πιο ολιστική εικόνα του κόσμου, δίνοντας σημασία και στην παραμικρή λεπτομέρεια που συνθέτει μια στιγμή. Κάθε στιγμή απαρτίζεται από όλα αυτά τα "ασήμαντα" συστατικά.
Αργότερα, ο Jung προέκτεινε την έννοια της Συγχρονικότητας και στην Αστρολογία. Όταν μάλιστα ανέφερε το ενδιαφέρον του για την Αστρολογία και την πεποίθησή του για τη μελλοντική της χρησιμότητα, με ένα γράμμα του στον Freud, ο τελευταίος αντέδρασε, κατηγορώντας τον Jung ότι είχε πέσει θύμα της "μαύρης παλίρροιας του βούρκου του αποκρυφισμού".
Μη εγκαταλείποντας τις θέσεις του ο Jung κατέγραψε στα απομνημονεύματά του, άλλο ένα συνταρακτικό συμβάν εμφάνισης Συγχρονικότητας, που μάλιστα συνέβη ενώ ήταν μαζί με το Freud: Στέκονταν μαζί δίπλα σε μια βιβλιοθήκη όταν ο Jung ένιωσε το διάφραγμά του να γίνεται σαν από σίδερο και να καίει, να πυρακτώνεται. Ταυτόχρονα ακούστηκε ένας δυνατός κρότος σαν να επρόκειτο να πέσει πάνω τους η βιβλιοθήκη.
Ο Jung βρήκε την ευκαιρία
να παρουσιάσει το συμβάν σαν ένα παράδειγμα φαινομένου καταλυτικής εξωτερίκευσης.
Ο Freud αντέδρασε αποκαλώντας τα αυτά, "ανοησίες". Τότε, ο Jung τον
προκάλεσε, υποστηρίζοντας ότι μπορούσε να προβλέψει ότι το πολύ σε ένα λεπτό
ο κρότος θα ξανακούγονταν. Πριν καν τελειώσει τα λόγια του ο κρότος ξανακούστηκε,
αφήνοντας τον Freud εμβρόντητο.
Σύμμαχό του στην προσπάθεια να διατυπώσει τη θεωρία του για τη Συγχρονικότητα, ο Jung βρήκε τη κβαντική Φυσική, στα πλαίσια της οποίας είχε διατυπωθεί η θεωρία ότι ένα πεδίο του χώρου μπορεί να γίνει αντικειμενικά γνωστό, μόνο με την ύπαρξη ενός παρατηρητή, ο οποίος όμως επεμβαίνει (αναγκαστικά, με την παρουσία του) στην κατάσταση του χώρου. Οι ανακαλύψεις αυτές βοήθησαν τον Jung να καταλάβει διαισθητικά ότι ύλη και συνείδηση συνδέονται με ουσιώδη τρόπο, σαν δυο συμπληρωματικές όψεις μιας ενοποιημένης πραγματικότητας.
Αλλά και πολύ πριν τον Jung, άλλοι διανοούμενοι και επιστήμονες είχαν διατυπώσει θέσεις που συνέδεαν αλληλεπιδραστικά την ύλη και τη συνείδηση. Ο ιστορικός Arthur Koestler μιλούσε για τη χωρητικότητα της ανθρώπινης ψυχής σαν "ένα κοσμικό αντηχείο". Παρόμοιες απόψεις είχαν ο Kepler και ο Pico della Mirandola. Ο Koestler γράφει επίσης στο έργο του "The Roots of Coincidence" ("Ρίζες της Σύμπτωσης") για μία "θεμελιώδη ενότητα των πραγμάτων", που υπερβαίνει τη μηχανική αιτιότητα.
Η έννοια ενός πνευματικού μικρόκοσμου που αντανακλούσε συμπαντικά πρότυπα και που ο Leibnitz αποκαλούσε "μονάδα", βασίζονταν στην ιδέα ότι το άτομο και το σύμπαν αλληλεπιδρούν εξαιτίας μιας προ-εγκαθιδρυμένης αρμονίας. Αλλά και για τον Schopenhauer, τα πάντα ήταν "αλληλοεξαρτώμενα και συγχρονισμένα με όμοιο τρόπο."
Ο Koestler έδωσε παραδείγματα ενοποίησης και αλληλεπίδρασης μέσα απ' την ίδια την εξέλιξη της επιστήμης, καθώς οι διάφοροι τομείς της φυσικής συνδυάστηκαν ή συγχωνεύτηκαν, στη διάρκεια του τελευταίου αιώνα: π.χ. ο ηλεκτρισμός και μαγνητισμός συγχωνεύτηκαν στην ηλεκτρομαγνητική θεωρία, ενώ τα Η/Μ κύματα συνδέθηκαν με μια σειρά φαινομένων, όπως το φως, το χρώμα, τη θερμική ακτινοβολία και τα ερτζιανά κύματα. Η Χημεία αγκαλιάστηκε απ' την Ατομική Φυσική. Ο έλεγχος του σώματος απ' τα νεύρα και τους αδένες, συνδέθηκε με ηλεκτροχημικές διεργασίες, ενώ τα άτομα διαιρέθηκαν στα "δομικά στοιχεία" των πρωτονίων, των ηλεκτρονίων και των νετρονίων. Αργότερα, όλα αυτά τα θεμελιώδη σωματίδια, συγκεντρώθηκαν στην έννοια απλών "πακέτων συμπυκνωμένης ενέργειας".
Σήμερα, όλο και πολλοί οικολόγοι και επιστήμονες κλίνουν προς την άποψη ότι, υπάρχει μια αλληλεξάρτηση, που συνδέει τα πάντα στον κόσμο, με όμοιο τρόπο που οι αρχαίοι μιλούσαν για τη "συμπάθεια" της ζωής.
Παράλληλα στο Πανεπιστήμιο του Ώστιν στο Τέξας, ο νομπελίστας φυσικός Ilya Prigogine μελετάει τον τρόπο που χημικές και άλλου τύπου δομές αναπτύσσουν πρότυπα βγαλμένα απ' το χάος. Ο Karl Pribram, νευρολόγος στο Πανεπιστήμιο του Stanford, πρότεινε τη θεωρία ότι, ο εγκέφαλος είναι ένα είδος "ολογράμματος", ένας αναλυτής μοντέλων και συχνοτήτων, που δημιουργεί την "σκληρή" πραγματικότητα, ερμηνεύοντας συχνότητες από μια διάσταση πέρα απ' το χώρο και το χρόνο. Με άλλα λόγια, ο φυσικός κόσμος που ξέρουμε είναι "ισομορφικός" - δηλαδή όμοιος - με τις διαδικασίες του εγκεφάλου.
Ίσως λοιπόν, μια συμμαχία κβαντικών φυσικών, νευρολόγων, παραψυχολόγων και μυστικιστών να μας δώσει μια νέα και διαφορετική εικόνα του σύμπαντος, μη-αιτιοκρατικού αλλά "συμπαθητικού", που λειτουργεί πιο πολύ σαν μια μεγάλη σκέψη παρά σαν μια μεγάλη μηχανή, ενοποιώντας ύλη, ενέργεια και συνείδηση.
Μόνο τότε ίσως να ελευθερωθούν τα παραφυσικά φαινόμενα απ' το στίγμα του "αποκρυφισμού" και να μην αντιμετωπίζονται σαν ενοχλητικά. Στα πλαίσια αυτά, οι αντιλήψεις μας και ο κόσμος μας θα αλλάξουν για πάντα.
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο, στα ελληνικά, εδώ:
No comments:
Post a Comment